https://www.youtube.com/watch?v=BI-cWNx3MrA
時間 | 文稿 | 畫面 | 來源 |
---|---|---|---|
開場 | 一陣船員拄著一个島,這个島有豐富的生態,倚佇一片大陸的旁仔,控制重要的水路。 | British Library | |
https://imagesonline.bl.uk/asset/155017/ | |||
https://imagesonline.bl.uk/asset/336/ | |||
Wellcome Collection | |||
https://wellcomecollection.org/works/vgqwn83r/images?id=b5pg9wcf | |||
嘛予歐洲的冒險家走來這座島殖民,無毋著,這座島就是,馬達加斯加。是法國來到這座島,但是!這座島原本有可能是臺灣。 | Library of Congress | ||
https://www.loc.gov/item/91481671/ | |||
https://www.loc.gov/resource/g7910.ct001390/ | |||
Gallica Digital Library(Wikimedia Commons) | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:LaGuerreAMadagascar.jpg | |||
國立臺灣歷史博物館 | |||
https://collections.nmth.gov.tw/CollectionContent.aspx?a=132&rno=2002.006.0020 | |||
法國人毋但佮咱臺灣相閃身一改,甚至兩改,喔毋是,是三改。這其中,到底是發生啥物款的代誌? | 綜合素材 | ||
片頭 | 法國是按怎三改佮台灣相閃身 | 綜合素材 | |
part 1 | 故事愛對這个人開始講,1746 年貝紐夫斯基佇彼當陣匈牙利王國的一个小鎮出世。 | Polish Digital National Archive(Wikimedia Commons) | |
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Maurice_Benyovszky_engraving_(crop).png | Benyowsky著,莊宏哲譯(2014)《1771 福爾摩沙:貝紐夫斯基航海日誌紀實》p.2 | ||
伊 21 歲的時去到波蘭,幫助波蘭人對抗露西亞,結果拍輸予人掠去關佇遙遠的西伯利亞上東爿的監獄。 | Polish Digital National Archive(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Maurice_Benyovszky_engraving_(crop).png | |||
Muzeum Narodowe w Warszawie | |||
https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/zbiory/440027 | Benyowsky, Maurice Auguste (1790) Memoirs and Travels of Mauritius Augustus Count de Benyowsky, Volume 1. p.3, 31, 49 | ||
落尾貝紐夫斯基想辦法逃走,佮同伴搶著一隻船離開露西亞。𪜶先佇日本靠岸,紲落去來到臺灣東部,伊誠做頭一个踏入來台灣的匈牙利人。 | Polish Digital National Archive(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Maurice_Benyovszky_engraving_(crop).png | Benyowsky, Maurice Auguste (1790) Memoirs and Travels of Mauritius Augustus Count de Benyowsky, Volume 1. p.246, 359 | ||
Benyowsky著,莊宏哲譯(2014)《1771 福爾摩沙:貝紐夫斯基航海日誌紀實》p.134-158、170-184 | |||
貝紐夫斯基佇臺灣佮一寡原住民相戰,嘛和一寡原住民結盟,閣答應盟友講伊會𤆬人倒轉來。 | Memoirs and travels of Mauritius Augustus, count de Benyowsky(Internet Archive) | ||
https://archive.org/details/memoirstravelsof02beny | Benyowsky著,莊宏哲譯(2014)《1771 福爾摩沙:貝紐夫斯基航海日誌紀實》p.42-91 | ||
離開臺灣了後伊前往澳門,佇遐上一隻欲轉去歐洲的船,但是伊無轉去匈牙利,顛倒行去法國。 | Polish Digital National Archive(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Maurice_Benyovszky_engraving_(crop).png | Benyowsky, Maurice Auguste (1790) Memoirs and Travels of Mauritius Augustus Count de Benyowsky, Volume 2. p.76, 90 | ||
貝紐夫斯基建議法國國王來臺灣殖民,但是國王無接受,翻頭委託伊代表法國去馬達加斯加殖民。 | Polish Digital National Archive(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Maurice_Benyovszky_engraving_(crop).png | |||
Statens Museum for Kunst | |||
https://www.open.smk.dk/en/artwork/image/KMS1148 | |||
國立臺灣歷史博物館 | |||
https://collections.nmth.gov.tw/CollectionContent.aspx?a=132&rno=2002.006.0020 | |||
The New York Public Library | |||
https://digitalcollections.nypl.org/items/510d47e1-cec9-a3d9-e040-e00a18064a99 | Benyowsky, Maurice Auguste (1790) Memoirs and Travels of Mauritius Augustus Count de Benyowsky, Volume 2. p.91, 94 | ||
Cultru, Prosper (1906) Un empereur de Madagascar au XVIIIe siècle : Benyowsky. p.60 | |||
所以貝紐夫斯基就來去馬達加斯加建立殖民地,佮當地人相戰,嘛佮𪜶做生理。 | Polish Digital National Archive(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Maurice_Benyovszky_engraving_(crop).png | |||
The New York Public Library | |||
https://digitalcollections.nypl.org/items/510d47e1-cec9-a3d9-e040-e00a18064a99 | |||
https://digitalcollections.nypl.org/items/510d47da-7785-a3d9-e040-e00a18064a99 | |||
Memoirs and travels of Mauritius Augustus, count de Benyowsky(HathiTrust) | |||
https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=hvd.32044107242232&seq=421 | |||
Rijksmuseum | |||
https://www.rijksmuseum.nl/nl/collectie/object/RP-P-1937-824--1ef1038b26a72bb5ba0bc3bed6240e1d | Benyowsky, Maurice Auguste (1790) Memoirs and Travels of Mauritius Augustus Count de Benyowsky, Volume 2. p.127, 186 | ||
若是彼當陣貝紐夫斯基成功說服法國國王,予伊對馬達加斯加改做來台灣殖民,兩个島的命運敢會就按呢來交換? | The New York Public Library | ||
https://digitalcollections.nypl.org/items/510d47e1-cec9-a3d9-e040-e00a18064a99 | |||
國立臺灣歷史博物館 | |||
https://collections.nmth.gov.tw/CollectionContent.aspx?a=132&rno=2002.006.0020 | |||
雖然貝紐夫斯基的冊內底寫著台灣的部份,去予歷史學者認為有膨風抑是講白賊,像講原住民的軍隊有超過兩萬人,毋若按呢 in 閣有馬兵。 | Maurycy August hr. Beniowski(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Benyowsky001.jpg | |||
SOAS University of London(Wikimedia Commons) | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ian_Inkster.jpg | |||
Universiteitsbibliotheek Radboud Universiteit(Wikimedia Commons) | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Dapper_-_1670_-_Gedenkwaerdig_bedryf_-_UB_Radboud_Uni_Nijmegen_-_180148540_038_(cropped).jpg | |||
British Library | |||
https://imagesonline.bl.uk/asset/163899/ | Benyowsky著,莊宏哲譯(2014)《1771 福爾摩沙:貝紐夫斯基航海日誌紀實》p.59, 65 | ||
Ian Inkster (2010) “Oriental Enlightenment: The Problematic Military Experiences and Cultural Claims of Count Maurice Auguste comte de Benyowsky in Formosa during 1771.” p.34-35 | |||
毋過伊確實有來過臺灣,彼當時清帝國干焦統治台灣的西部,準講伊誠實轉來台灣,法國有可能就會當統治東部,但是法國人佮這改的機會相閃過,後一擺閣愛等 100 年。 | Wikimedia Commons | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Beniowski_journeys.jpg | |||
國立臺灣歷史博物館 | |||
https://collections.nmth.gov.tw/CollectionContent.aspx?a=132&rno=2003.015.0041 | |||
Polish Digital National Archive(Wikimedia Commons) | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Maurice_Benyovszky_engraving_(crop).png | |||
part 2 | 1883 年,為著搶欲做越南的老大,法國佮清帝國佇越南北部發生戰爭。 | ||
兩爿戰甲烏天暗地,上尾仔法國戰贏,毋過談判煞撨袂拄好。 | Image d'Epinal(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Taking-of-bac-ninh.jpg | |||
The New York Public Library | |||
https://digitalcollections.nypl.org/items/f309c870-2c60-0135-832d-379a7997cd90 | |||
Musée Carnavalet | |||
https://www.parismuseescollections.paris.fr/fr/musee-carnavalet/oeuvres/theatre-du-chateau-d-eau-50-rue-de-malte-les-francais-au-tonkin#infos-principales | |||
為著保證清帝國願意賠償,法國人鎖定臺灣,正確來講是鎖定基隆的港口佮豐富的塗炭。 | 國立臺灣歷史博物館 | ||
https://collections.nmth.gov.tw/CollectionContent.aspx?a=132&rno=2010.018.0024.0002#lg=1&slide=4 | |||
https://collections.nmth.gov.tw/CollectionContent.aspx?a=132&rno=2010.018.0024.0002#lg=1&slide=6 | Maurice Loir (1894) L'escadre de l'amiral Courbet. p.89-91 | ||
彼當陣的法國總理茹費理,來看伊的喙鬚,造型有夠特別,伊認為臺灣是上好的抵押品。 | The Evolution of France Under the Third Republic(Internet Archive) | ||
https://archive.org/details/evolutionoffranc00coub/page/n354/mode/1up?view=theater | Maurice Loir (1894) L'escadre de l'amiral Courbet. p.90 | ||
entre tous les gages, celui de Formose était le meilleur, le mieux choisi, le plus facile et le moins coûteux à garder | |||
海軍上將孤拔帶領法國遠東艦隊來拍臺灣,清帝國負責防衛的是臺灣巡撫劉銘傳。 | Bibliothèque nationale de France(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Amédée_Courbet_Appert_BNF_Gallica.jpg#mw-jump-to-license | |||
國立科學工藝博物館 | |||
https://telecom.nstm.gov.tw/ArtifactDetail.aspx?sid=907 | |||
法國兵有海軍火力的幫助,無拄著啥物抵抗,真緊就登陸占領基隆。 | Wikimedia Commons | ||
https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:FrenchShipBayard.jpg#mw-jump-to-license | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Landing_of_French_forces_at_Keelung.jpg | |||
La Guerre du Tonkin(HathiTrust) | |||
https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015027762098&seq=429&q1=formose&start=1 | Garnot, E. (1894) L'expédition française de Formose, 1884-1885. p.45-47 | ||
順利共基隆拍落來以後,另外一爿嘛進攻淡水,法國人仝款先用軍艦頂懸的大砲來炸,閣來對遮登陸向前推進,但是佇遮就去予清軍擋牢咧。而且邊仔的清軍嘛加入攻擊,法軍不得已只好退倒轉去船頂,這改是清帝國贏矣。 | 國立臺灣歷史博物館 | ||
https://collections.nmth.gov.tw/CollectionContent.aspx?a=132&rno=2010.018.0024.0002#lg=1&slide=5 | |||
https://collections.nmth.gov.tw/CollectionContent.aspx?a=132&rno=2010.018.0024.0002#lg=1&slide=10 | |||
Wikimedia Commons | |||
https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:FrenchShipBayard.jpg#mw-jump-to-license | |||
**https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Galissonniere.jpg | |||
La Guerre du Tonkin(Wikimedia Commons) | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Bombardment_of_Tamsui.jpg | Garnot, E. (1894) L'expédition française de Formose, 1884-1885. p.53-55 | ||
林志雄(2014)〈圖說中法戰爭期間臺灣軍事籌防與其時空分析研究〉p.105-108 | |||
為著欲阻止清帝國向臺灣補充軍隊佮物資,法國海軍決定封鎖對宜蘭到屏東的港口,雖然掠著一寡船,猶毋過嘛是有一寡船隻衝過封鎖到臺灣。 | Wikimedia Commons | ||
https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:FrenchShipBayard.jpg#mw-jump-to-license | |||
**https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Galissonniere.jpg | Garnot, E. (1894) L'expédition française de Formose, 1884-1885. p.78-80 | ||
不著撰人,吳幅員編(1964)〈督辦福建軍務左宗棠咨報往來臺澎漁商各船被法船轟擊情形〉。《法軍侵臺檔》 | |||
不著撰人,吳幅員編(1964)〈北洋大臣李鴻章函請變通製給轉運臺灣餉械出力洋商等寶星〉。《法軍侵臺檔》 | |||
法國人的後一个目標就是澎湖,海軍先破壞保護澎湖的砲台,紲落來突破港口的防線,登陸以後順利佔領澎湖。 | Musée national de la Marine de Paris(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Flotte_Courbet_par_E_M_Adam_05167.jpg | |||
La Guerre du Tonkin(Wikimedia Commons) | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Destruction_of_the_Makung_barrage.jpg | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Capture_of_Makung.jpg | Garnot, E. (1894) L'expédition française de Formose, 1884-1885. p.177, 185-193 | ||
法軍指揮官孤拔真看重澎湖,希望會當共澎湖變做法國的土地。 | La Guerre du Tonkin(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Courbet_at_Makung.jpg | Maurice Loir (1894) L'escadre de l'amiral Courbet. p.336-337 | ||
但是談判的高層干焦共臺灣當做抵押品,孤拔毋但心願無完成,閣佇澎湖破病死去。法國人就按呢離開台灣,失去第二擺機會。 | La Guerre du Tonkin(HathiTrust) | ||
https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015027762098&seq=773 | |||
https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015027762122&seq=35 | |||
La Guerre du Tonkin(Wikimedia Commons) | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Evacuation_of_Keelung.jpg | |||
part 3 | 法軍離開澎湖 10 冬了後,清帝國共臺灣佮澎湖割予日本,日本派軍隊接管臺灣。 | ||
雖然咱臺灣人民激烈反抗,猶是無法度阻擋日軍的攻擊。 | Saint Louis Art Museum | ||
https://www.slam.org/collection/objects/61827/ | |||
https://www.slam.org/collection/objects/53010/ | |||
https://www.slam.org/collection/objects/52861/ | |||
日本人干焦用 5 個月就佔領台灣,但是欲管理臺灣無遐爾簡單。彼當陣的臺灣有各種傳染病, | 石川寅治(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Japanese_soldiers_entering_Taipei,_1895.jpg | |||
《紀念台灣寫真帖》 (Wikimedia Commons) | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:1895Tamsui.jpg | |||
拍台灣戰死的日本兵仔只有兩百外人,但是破病死去的人數煞是戰死的 25 倍。 | Saint Louis Art Museum | ||
https://www.slam.org/collection/objects/52861/ | 大本営野戦衛生長官部(1900)《明治二十七八年戦役陸軍衛生紀事摘要》p.293 | ||
島內閣有一波閣一波,四界摔後炮的抗日游擊隊。 | Saint Louis Art Museum | ||
https://www.slam.org/collection/objects/52655/ | |||
https://www.slam.org/collection/objects/52999/ | |||
而且彼當陣日本誠欠錢,增加陸軍人數愛開錢,海軍買新船也著錢,管理台灣閣較需要錢。 | 《明治大正建築写真聚覧》(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ministry_of_the_Treasury.jpg | |||
The Russo-Japanese war(Wikimedia Commons) | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:JAPANESE_OCCUPATION_OF_SEOUL.jpg | |||
Wikimedia Commons | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Battleship_Shikishima.jpg | |||
國立臺灣歷史博物館 | |||
https://openmuseum.tw/muse/digi_object/600ee40ad798d40261de187ef6ce370d | |||
お札と切手の博物館(Wikimedia Commons) | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Series_Kaizo_100_Yen_Bank_of_Japan_note_-_obverse.jpg | 明治財政史編纂會(1903)《明治財政史》。第一編。p.16 | ||
日本政府原本干焦按算一年補助臺灣 300 萬日票,結果是開雙倍的錢,臺灣的收入超過一半攏是靠這條補助。 | お札と切手の博物館(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Series_Kaizo_100_Yen_Bank_of_Japan_note_-_obverse.jpg | 明治財政史編纂會(1903)《明治財政史 》。第一編。p.16 | ||
林文凱(2017)〈臺灣「中央財政」體制的轉型:日治初期(1898-1905)後藤新平總督府財政改革之歷史意義〉p.16-17 | |||
臺灣總督府(1897)《臺灣總督府第一統計書 歲入種類別ノ一》 | |||
為著欲傱這條錢,彼當陣的首相松方正義提出欲抾閣較濟土地稅,落尾煞害內閣崩台。 | 《近世名士写真》(Wikimedia Commons) | ||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:4_MatsukataM.jpg | |||
《臺灣日日新報》1897/12/28 | 小林道彥(1997)〈後藤新平與殖民地經營—日本殖民政策的形成與國內政治〉p.105-106 | ||
臺灣帶來遮濟麻煩,議會開始出現欲共臺灣賣掉的風聲,像講用一億日票賣予法國。 | Los Angeles County Museum of Art | ||
https://collections.lacma.org/node/222873 | |||
The Metropolitan Museum of Art | |||
https://www.metmuseum.org/art/collection/search/55267 | |||
お札と切手の博物館 (Wikimedia Commons) | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Series_Kaizo_100_Yen_Bank_of_Japan_note_-_obverse.jpg | |||
國立臺灣歷史博物館 | |||
https://openmuseum.tw/muse/digi_object/600ee40ad798d40261de187ef6ce370d | 鶴見祐輔編(1937)《後藤新平》。第二卷。 p.23-24 | ||
彼當時法國佇越南遮有一大塊殖民地,佇台北嘛有設領事館,這改的風聲算講是法國人上尾一擺的機會。但是佇日本派後藤新平做民政長官以後,對臺灣的統治漸漸穩定,這時,法國佮臺灣已經無緣囉。 | Library of Congress | ||
https://www.loc.gov/item/2006458349/ | |||
《近世名士写真》(Wikimedia Commons) | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Shimpei_Gotō.jpg | 鶴見祐輔編(1937)《後藤新平》。第二卷。 p.23-24 | ||
part 4 | 法國人佇台灣無留下傷濟痕跡,干焦賰遮的墓牌,恬恬紀念佇這塊土地犧牲的戰士。 | Wikimedia Commons | |
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kurubehama_Kinenhi.jpg | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Courbet's_Monument.jpg | |||
基隆市政府文化局 | |||
https://tcmb.culture.tw/zh-tw/detail?id=179135&indexCode=Culture_Place | |||
《日本地理大系-臺灣篇》(Wikimedia Commons) | |||
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Monument_to_General_Courbet_circa_1930.jpg | |||
終其尾法國猶是佮臺灣相閃身,但是佇彼寡時間臺灣的運命有可能會改變,生活佇平行時空的臺灣人,無的確到今開喙講的猶是「Bonjour!」 | 國立臺灣歷史博物館 | ||
https://collections.nmth.gov.tw/CollectionContent.aspx?a=132&rno=2002.006.0020 | |||
Library of Congress | |||
https://www.loc.gov/item/2021668416/ | |||
https://www.loc.gov/resource/g7910.ct001390/ | |||
Roll Card | 監製 呂東熹 | ||
督導 吳東牧 | |||
製作人 黃彥鈞 | |||
企劃 黃彥鈞 | |||
動畫 夏群皓 | |||
美術設計 夏群皓 | |||
攝影 Daniel Kuo | |||
剪輯後製 戴嘉宏 | |||
歷史資料整理 曾淳嘉 | |||
台文編輯 張珮詩 陳輔軒 | |||
外文顧問 江鈺婷 | |||
旁白 張珮詩 | |||
資料來源 | Benyowsky, Maurice Auguste (1790) Memoirs and Travels of Mauritius Augustus Count de Benyowsky, Volume 1&2. |
Cultru, Prosper (1906) Un empereur de Madagascar au XVIIIe siècle : Benyowsky.
Ian Inkster (2010) “Oriental Enlightenment: The Problematic Military Experiences and Cultural Claims of Count Maurice Auguste comte de Benyowsky in Formosa during 1771.”
Maurice Loir (1894) L'escadre de l'amiral Courbet.
Garnot, E. (1894) L'expédition française de Formose, 1884-1885.
Benyowsky著,莊宏哲譯(2014)《1771 福爾摩沙:貝紐夫斯基航海日誌紀實》
林志雄(2014)〈圖說中法戰爭期間臺灣軍事籌防與其時空分析研究〉
不著撰人,吳幅員編(1964)〈督辦福建軍務左宗棠咨報往來臺澎漁商各船被法船轟擊情形〉。《法軍侵臺檔》
不著撰人,吳幅員編(1964)〈北洋大臣李鴻章函請變通製給轉運臺灣餉械出力洋商等寶星〉。《法軍侵臺檔》
大本営野戦衛生長官部(1900)《明治二十七八年戦役陸軍衛生紀事摘要》
小林道彥(1997)〈後藤新平與殖民地經營—日本殖民政策的形成與國內政治〉
明治財政史編纂會(1903)《明治財政史》。第一編
林文凱(2017)〈臺灣「中央財政」體制的轉型:日治初期(1898-1905)後藤新平總督府財政改革之歷史意義〉
臺灣總督府(1897)《臺灣總督府第一統計書 歲入種類別ノ一》
鶴見祐輔編(1937)《後藤新平》。第二卷 | | | | 畫面來源 | British Library Wellcome Collection Library of Congress Gallica Digital Library 國立臺灣歷史博物館 Polish Digital National Archive Muzeum Narodowe w Warszawie Statens Museum for Kunst The New York Public Library Rijksmuseum SOAS University of London Universiteitsbibliotheek Radboud Universiteit Musée Carnavalet Bibliothèque nationale de France 國立科學工藝博物館 Musée national de la Marine de Paris Saint Louis Art Museum お札と切手の博物館 Los Angeles County Museum of Art The Metropolitan Museum of Art 基隆市政府文化局 Memoirs and travels of Mauritius Augustus, count de Benyowsky Maurycy August hr. Beniowski The Evolution of France Under the Third Republic La Guerre du Tonkin 《紀念台灣寫真帖》 《明治大正建築写真聚覧》 The Russo-Japanese war 《近世名士写真》 《臺灣日日新報》 《日本地理大系-臺灣篇》 Image d'Epinal 石川寅治 Wikimedia Commons Internet Archive HathiTrust | | | | 音樂來源 | Cut to the Chase Roie Shpigler Sunlit Horizon - No Drums Will Van De Crommert The Big Change Maurizio Lampugnani Rebel Waters Ran Raiten Artlist | | | | 特別感謝 | 中央研究院臺灣史研究所兼任研究員 翁佳音 中央研究院臺灣史研究所副研究員 林文凱 | | | | 片尾 | 公視台語台 Logo | | |
特別感謝中央研究院臺灣史研究所兼任研究員翁佳音接受採訪,以及中央研究院臺灣史研究所副研究員林文凱提供文獻,予阮會當共這支影片做較周全。
關於貝紐夫斯基的事蹟,主要參考伊所寫的冊 Memoirs and Travels of Mauritius Augustus Count de Benyowsky,也就是《貝尼奧斯基伯爵回憶錄與遊記》。
毋過這本冊的內容並非完全可信,長期投入台灣研究的諾丁漢特倫特大學國際歷史學教授 Ian Inkster,就捌寫論文指出各項無合理的所在,請看“Oriental Enlightenment: The Problematic Military Experiences and Cultural Claims of Count Maurice Auguste comte de Benyowsky in Formosa during 1771.”。翁佳音老師表示,貝紐夫斯基應該是真正到過台灣,毋過可能為著配合當當時的市場,刁持共情節寫甲較譀古。
《貝尼奧斯基伯爵回憶錄與遊記》冊中關於台灣的部份,莊宏哲翻譯做《1771 福爾摩沙:貝紐夫斯基航海日誌紀實》,這本冊閣補充貝紐夫斯基登陸台灣的可能地點(這本冊推測兩改登陸分別是佇蘇澳灣和加禮宛灣),以及拄著的原住民可能是佗一族等等研究。
貝紐夫斯基出世佇東歐的 Vrbové 這个小鎮,彼當時是匈牙利王國的領土,現時是佇斯洛伐克共和國境內。
貝紐夫斯基並無直接佮法國國王路易十五對話,是透過海軍部長 Pierre Étienne Bourgeois de Boynes 佇中間溝通,伊佇馬達加斯加的殖民事業也無算成功,後來閣和法國變面。
清法戰爭的過程引用自法國和清帝國雙方的紀錄,法國主要參考 L'escadre de l'amiral Courbet 和 L'expédition française de Formose, 1884-1885 這兩本冊,清帝國的紀錄是參考彙整清法戰爭史料檔案的《法軍侵臺檔》。
Consult the document on Gallica
Consult the document on Gallica
清法戰爭的法國紀念碑包括位澎湖馬公的法軍殉職紀念碑和孤拔紀念碑,以及基隆的法國公墓,澎湖的孤拔遺物後來遷葬去基隆法國公墓。基隆法國公墓目前設佇清法戰爭紀念園區,屬於市定古蹟,有興趣的觀眾會當前往參觀。
阮佇帝国議会会議録、日日新報、讀賣新聞走揣「台灣賣卻論」的記載,煞完全揣無。其他講著台灣賣卻論的期刊論文也多數是引用二手資料,經過阮的搜揣佮了解,才揣著鶴見祐輔佇 1937 年所編的《後藤新平》,這(可能是)上接近彼當陣紀錄台灣賣卻論的檔案,毋但年代較接近,鶴見祐輔閣是後藤新平的囝婿。